Szlak Piastowski

Szlak Piastowski — Gniezno, katedra
Szlak Piastowski — Gniezno, katedra
fot. Barbara Kubiak

Szlak Piastowski przebiega przez dwa województwa — wielkopolskie i kujawsko-pomorskie. Jest to trasa o charakterze turystyczno-krajoznawczym, propagująca przede wszystkim miejsca związane z początkami państwowości polskiej. Jej przebieg pokazuje mapka zamieszczona poniżej.

Nazwa „Szlak Piastowski” jako określenie szlaku turystycznego pojawiła się po raz pierwszy w 1938 roku w przewodniku Jana Kilarskiego, natomiast już wcześniej, w XIX wieku odwiedzano miejsca dziś znajdujące się na szlaku — okolice Poznania, Gniezna, Ostrów Lednicki, Kruszwicę, Inowrocław i Strzelno.

W latach 60. XX wieku na Szlaku Piastowskim zapanował wzmożony ruch zarówno dotyczący turystyki jak i środowisk naukowych. Wiązał się on z tysiącleciem chrztu Polski. Wtedy państwo polskie przeznaczyło spore środki finansowe na badania naukowe, a także stworzenie infrastruktury turystycznej przy zabytkach. Rozpoczęto prace wykopaliskowe i konserwacyjne. W latach późniejszych przy głównej drodze Poznań–Gniezno zadbano o wygodę turystów stawiając wiaty przystankowe i drogowskazy, przywodzące na myśl czasy pierwszych Piastów, a w Moraczewie umieszczono wiatraki typu koźlak przeniesione ze Swadzimia, Sołeczna i Sędziwojewa.

W 2012 roku Szlak Piastowski otrzymał certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej za najlepszy produkt turystyczny.

W wielu miejscach wycieczkowicze mogą poczuć magię historii, ducha pierwszych Piastów, a także zgłębić tajemnice przeszłości.

Najbardziej popularnym miastem Szlaku Piastowskiego jest Gniezno, nad którym dominuje wspaniała katedra WNMP. Jej fundamenty sięgają piastowskich czasów, splendoru dodają relikwie św. Wojciecha, a podziemia skrywają wiele nierozwiązanych tajemnic… Równie ważnym ośrodkiem jest Poznań z Ostrowem Tumskim. W katedrze, miejscu prawdopodobnego pochówku Mieszka I i Bolesława Chrobrego, można się cofnąć myślami doczasów rzymskich patrząc na kopię legendarnego miecza św. Piotra, czy przypomnieć historię miłości Przemysła II i jego żony Ryksy. Tajemnica unosi się dookoła kościoła NMP, pod którym kryje się jeden z ważniejszych elementów dawnej wyspy — książęce palatium z kaplicą ufundowaną przez Dąbrówkę, żonę Mieszka I. Nie sposób zapomnieć o Ostrowie Lednickim, miejscu, gdzie być może przyjął chrzest Mieszko I wraz z dostojnikami i skąd Otton III udał się na pieszą pielgrzymkę do grobu św. Wojciecha. Poszukując ducha dawnych legend warto zajrzeć do: Giecza — hipotetycznej siedziby pierwszych Piastów, może także Lestka i Siemomysła; Trzemeszna z pozostałościami po klasztorze benedyktyńskim, którego założycielem miał być sam św. Wojciech, czy Mogilna, miejsca, gdzie ostało się najstarsze w Polsce sklepienie krzyżowe (zachodnia krypta Kościoła św. Jana Apostoła) i rozegrały bratobójcze walki. Strzelno wabi mitycznym zagłębieniem będącym śladem kół wozu św. Wojciecha i romańskimi kolumnami w Kościele św. Trójcy, na których przedstawiono zarówno cnoty jaki i przywary ludzkie. Spokojem i urokiem tchnie Kruszwica, położona nad jeziorem Gopło ze swą Mysią Wieżą, gdzie wg tradycji myszy zjadły Popiela. Miasto na soli, czyli Inowrocław, oferuje odpoczynek i relaks w dzielnicy zdrojowej, ale także romański kościół NMP, zwany Ruiną, z kamiennymi maskami zdobiącymi ścianę świątyni. Wytrwałym może uda się usłyszeć echa kazania św. Wojciecha, które wg podań, święty miał wygłosić na miejscu dzisiejszego kościoła, zmierzając do pogańskich Prus…

Poza wspaniałymi zabytkami na Szlaku Piastowskim znajduje się moc atrakcji turystycznych, a wśród nich: Skansen Miniatur w Pobiedziskach, kolej wąskotorowa w Gnieźnie i Żninie, rejsy po jeziorach Gopło i Biskupińskim, tężnie solankowe w Inowrocławiu, festyn archeologiczny w Biskupinie, turniej rycerski w Wenecji, warsztaty archeologiczne na Ostrowie Lednickim, zjazd wojów słowiańskich w Grzybowie i wiele innych.

Szlak Piastowski — mapka
opracował Waldemar Kubiak